Chương II. Tính quy luật của hiện tượng di truyền
1. Vị trí
Chương “Tính quy luật của hiện tượng di truyền” được xếp vào chương thứ hai của phần Di truyền học – Sinh học 12, sau chương “Cơ chế di truyền và biến dị”.
Chương này cho thấy sự di truyền của các tính trạng qua các thế hệ của loài diễn ra theo những xu thế tất yếu mà người ta đã phát hiện được bằng phương pháp thực nghiệm. Nhờ những kiến thức ở chương 1 về cơ sở vật chất và cơ chế của di truyền và biến dị mà học sinh có cơ sở để hiểu những mối quan hệ nhân quả đã chi phối tính quy luật tất yếu của quy luật di truyền và biến dị. Chính sự nhân đôi của ADN đã làm cơ sở cho sự nhân đôi của NST, đồng thời sự phân li và tổ hợp của NST theo những cơ chế xác định đã làm cho sự đi truyền qua nhân diễn ra theo những quy luật chặt chẽ.
2. Mục tiêu
2.1. Kiến thức
- Giải thích được cơ sở tế bào học của quy luật phân li và quy luật phân li độc lập của Menđen.
- Trình bày được ví dụ về tính trạng do nhiều gen chi phối và ví dụ về tác động đa hiệu của gen.
- Trình bày được một số đặc diểm cơ bản của di truyền liên kết hoàn toàn.
- Trình bày được thí nghiệm của Moocgan về di truyền liên kết không hoàn toàn và giải thích được cơ sở tế bào học của hoán vị gen. Định nghĩa hoán vị gen.
- Trình bày được ý nghĩa của di truyền liên kết hoàn toàn và di truyền liên kết không hoàn toàn.
- Trình bày được các thí nghiệm và cơ sở tế bào học của di truyền liên kết với giới tính.
- Trình bày được đặc điểm của di truyền ngoài NST (di truyền ở ti thể và lục lạp).
- Trình bày được những ảnh hưởng của điều kiện môi trường trong và ngoài đến sự biểu hiện của gen và mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình thông qua các ví dụ.
- Phát biểu được các khái niệm: thường biến, mức phản ứng.
2.2. Kỹ năng
- Phát triển được các kỹ năng tư duy logic như: so sánh, phân tích – tổng hợp, khái quá hóa, hệ thống hóa… thông qua nội dung kiến thức bài học.
- Viết được sơ đồ lai từ P đến F1 và F2.
- Có kỹ năng giải một vài dạng bài tập về các quy luật di truyền.
2.3. Thái độ
- Hiểu sâu hơn về tính vận động theo quy luật của cấu trúc vật chất di truyền qua các quá trình nguyên phân, giảm phân, và thụ tinh, góp phần hình thành nên thế giới quan khoa học và quan điểm duy vật biện chứng, củng cố niềm tin vào khoa học cho HS.
- Vận dụng kiến thức để giải thích được các hiện tượng di truyền liên quan đến các quy luật di truyền và ứng dụng trong công tác giống nhằm mang lại năng suất cao.
1. Vị trí
Chương “Tính quy luật của hiện tượng di truyền” được xếp vào chương thứ hai của phần Di truyền học – Sinh học 12, sau chương “Cơ chế di truyền và biến dị”.
Chương này cho thấy sự di truyền của các tính trạng qua các thế hệ của loài diễn ra theo những xu thế tất yếu mà người ta đã phát hiện được bằng phương pháp thực nghiệm. Nhờ những kiến thức ở chương 1 về cơ sở vật chất và cơ chế của di truyền và biến dị mà học sinh có cơ sở để hiểu những mối quan hệ nhân quả đã chi phối tính quy luật tất yếu của quy luật di truyền và biến dị. Chính sự nhân đôi của ADN đã làm cơ sở cho sự nhân đôi của NST, đồng thời sự phân li và tổ hợp của NST theo những cơ chế xác định đã làm cho sự đi truyền qua nhân diễn ra theo những quy luật chặt chẽ.
2. Mục tiêu
2.1. Kiến thức
- Giải thích được cơ sở tế bào học của quy luật phân li và quy luật phân li độc lập của Menđen.
- Trình bày được ví dụ về tính trạng do nhiều gen chi phối và ví dụ về tác động đa hiệu của gen.
- Trình bày được một số đặc diểm cơ bản của di truyền liên kết hoàn toàn.
- Trình bày được thí nghiệm của Moocgan về di truyền liên kết không hoàn toàn và giải thích được cơ sở tế bào học của hoán vị gen. Định nghĩa hoán vị gen.
- Trình bày được ý nghĩa của di truyền liên kết hoàn toàn và di truyền liên kết không hoàn toàn.
- Trình bày được các thí nghiệm và cơ sở tế bào học của di truyền liên kết với giới tính.
- Trình bày được đặc điểm của di truyền ngoài NST (di truyền ở ti thể và lục lạp).
- Trình bày được những ảnh hưởng của điều kiện môi trường trong và ngoài đến sự biểu hiện của gen và mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình thông qua các ví dụ.
- Phát biểu được các khái niệm: thường biến, mức phản ứng.
2.2. Kỹ năng
- Phát triển được các kỹ năng tư duy logic như: so sánh, phân tích – tổng hợp, khái quá hóa, hệ thống hóa… thông qua nội dung kiến thức bài học.
- Viết được sơ đồ lai từ P đến F1 và F2.
- Có kỹ năng giải một vài dạng bài tập về các quy luật di truyền.
2.3. Thái độ
- Hiểu sâu hơn về tính vận động theo quy luật của cấu trúc vật chất di truyền qua các quá trình nguyên phân, giảm phân, và thụ tinh, góp phần hình thành nên thế giới quan khoa học và quan điểm duy vật biện chứng, củng cố niềm tin vào khoa học cho HS.
- Vận dụng kiến thức để giải thích được các hiện tượng di truyền liên quan đến các quy luật di truyền và ứng dụng trong công tác giống nhằm mang lại năng suất cao.